‘Ik heb het geld gewoon niet.’ Lees de speech van Matthijs

‘Ik heb het geld gewoon niet.’ ‘Soms weet ik ook echt niet of ik het einde van de maand wel
red.’ Dit zijn uitspraken van mensen die we horen in Frederiksoord, in de Hoornes en de
Molenwijk wanneer we daar als PvdA langs de deuren gaan. Steeds vaker doen er mensen
de deur open die het simpelweg niet meer redden, terwijl ze er wel hard voor werken.
Mensen die daardoor ook het vertrouwen verliezen in de politiek.

Al in juni van dit jaar vroegen we als PvdA om de tegemoetkoming voor de energiekosten
aan meer mensen uit te keren dan de overheid van plan was. Toen gaf de wethouder nog aan hier geen voorstander van te zijn: het zou te veel geld kosten en niet bij de juiste mensen terecht komen. In het winterplan, met acties om Katwijkers de winter door te helpen, zien we positieve punten terugkomen. We zijn blij om te zien dat het college nu wel geluisterd heeft naar dit idee en veel meer mensen
bij gaat staan. Dat regelingen voor mensen tegen het sociaal minimum aan tijdelijk verruimd
worden en dat een ander PvdA idee – namelijk het ondersteunen van de Voorraadkast – nu
ook geregeld wordt.

We waarschuwen als PvdA al heel lang voor de toenemende armoede. Wanneer je zelfs
door hard te werken te weinig geld hebt om je kinderen eten te geven dan gaat er iets goed
mis in onze samenleving. We zien nu meer aanvragen bij de voedselbank en de
voorraadkast. Natuurlijk komt dat onder andere door de sterk gestegen energiekosten, maar
het verhaal is echt veel groter dan dat. Daarom is het belangrijk om niet alleen maar te
spreken over energiearmoede. Het is breder dan dat: het is een bestaanszekerheidscrisis.
Mijn hoofd oproep hier is, daar moet meer aandacht voor zijn! Landelijk, maar ook lokaal. Het
is belangrijk dat we nu mensen de winter door helpen, maar daarna moeten we verder
kijken. Vorig jaar vroegen we als PvdA met een motie al om meer inzet en geld voor
armoedebestrijding. Die is afgedaan met de opmerking dat het college dit geld gaat
gebruiken voor de bestrijding van energiearmoede en er is verder geen extra inzet gekomen.
Daarom vraag ik nu weer: kijk verder dan de winter en breder dan alleen energiearmoede:
Maak structureel meer geld vrij voor bestaanszekerheid. Breid de plannen uit en maak de
voorzieningen breder beschikbaar. Hierover dient de PvdA vandaag een motie in.

Niet nog meer belasting voor mensen
Bij bestaanszekerheid hoort ook dat we als gemeente goed nadenken over het verhogen van
belastingen. Als het nodig is om het sociale karakter van Katwijk te beschermen dan zijn wij
bereid dit te doen. Maar we zien nu een begroting waarbij we genoeg geld overhouden.
Volgend jaar 1,5 miljoen en in 2025 zelfs 5 miljoen euro. Met alleen aan het einde van deze
raadsperiode een tekort waar heel Nederland mee te maken heeft en waarover het rijk nog
een beslissing moet nemen. Daarnaast hebben we nog altijd een enorm ambitieuze
investeringsagenda. Ieder jaar houden we geld over en lukken er vele investeringen niet en
nu wil het college de belastingen flink verhogen terwijl de kans dat we alle geplande
investeringen gaan realiseren heel erg twijfelachtig is. Voor veel mensen weer een extra last
bij de toch al zo gestegen kosten in het dagelijks leven. Met deze uitgangspositie voor de
komende jaren moet je niet nu al mensen extra gaan belasten. Je moet een plan bedenken
om richting 2026 je tekort te verminderen en de komende tijd te bezien hoe realistisch je
investeringsagenda echt is. We komen daarvoor samen met andere partijen met een motie.

Beter en toegankelijker (leerlingen)vervoer
Meer zekerheid voor onze mensen: dat is wat we willen. Ook als het aankomt op vervoer, in
het bijzonder voor kwetsbare groepen. En daar zien we heel veel dingen misgaan; daarom
vragen we nu aandacht voor het leerlingenvervoer. Dat kwetsbare leerlingen urenlang
moeten wachten op hun vervoer of door alle stress overstuur worden afgezet terwijl de
schooldag nog niet eens is begonnen: dat kan echt niet. Natuurlijk is de krappe arbeidsmarkt
hierbij een probleem, maar we moeten echt verder kijken dan dat. Gelukkig heeft een van de
scholen in de buurt hiervoor een mogelijke oplossing bedacht. Namelijk om leerlingen te
leren om naar hun school te fietsen. Sommige leerlingen met een beperking willen dat graag en kunnen dat leren, maar hier is wel ondersteuning voor nodig. Dat is goed voor de leerling
en zorgt er ook voor dat de druk op taxi’s afneemt. Wij willen het college oproepen dit
mogelijk te maken. Eerst onder begeleiding en later wellicht alleen.

Maar er is ook de Regiotaxi, waar wachttijden ellendig lang zijn of mensen zelfs in de kou
worden gezet met een geannuleerde rit. Het zijn vaak mensen met een beperking die hier de
dupe van zijn. Mensen met een beperking hebben vaak geen betaalbaar alternatief voor de
Regiotaxi en zijn dus ook voor korte ritjes aangewezen op dit vervoersmiddel. Bij Katwijk
Rijdt Mee is rolstoelvervoer niet mogelijk en als PvdA willen we dat dit alsnog mogelijk wordt
zodat ook mensen met een rolstoel hier gebruik van kunnen maken. Hiervoor dienen we ook
een motie in.

Laten we nu direct meer bomen planten
Tijdens de verkiezingscampagne lanceerden we het idee om een boom voor ieder kind in
Katwijk te planten. Zo’n 15.000 bomen. Het college heeft dit plan (gedeeltelijk) overgenomen.
Er komt een onderzoek om voor ieder nieuw geboren kind een boom te planten. Volgens het
CBS werden er hier in 2021 zo’n 765 kinderen geboren. Dus wij gaan er vanuit dat het
college deze periode zo’n 3000 bomen gaat toevoegen in katwijk. Kan de wethouder dat
toezeggen? En kunt u daar dan ook direct mee starten. Hier hebben we een motie voor. In
andere gemeenten geven ze jaarlijks bomen weg om te planten, maar de gemeente Katwijk
wil eerst een onderzoek doen of het wel mogelijk is? Wat de PvdA betreft wachten we niet en
maken we katwijk direct groener. Dat komt de leefbaarheid enorm ten goede.

Een lagere energierekening voor iedereen
Als we een ding gezien hebben de afgelopen maanden is hoe belangrijk het is om niet
afhankelijk te zijn van Russisch gas. Katwijkers kregen te maken met enorm stijgende
energiekosten, met name voor gas. Wie geen gas verbruikt omdat je huis een warmtepomp
heeft, heeft minder problemen. De keiharde realiteit en tegelijkertijd ook nog eens ontzettend
oneerlijk. Mensen die het kunnen betalen gaan van het gas af, als je dat niet kan blijf je met
een hoge rekening zitten. Met het coalitieakkoord is de inzet van het college er niet
duidelijker op geworden. Het college wil inzetten op isoleren, daar zijn we als PvdA
voorstander van. Maar blijven we ook inzetten op het aardgasvrij maken van Katwijk, vraag
ik aan de wethouder? En is het college bereid om bij een nieuwe aanbesteding van het
warmtenet inwoners van Kalkoven alsnog te laten meedoen tegen gunstige voorwaarden?
We zien nu hoe belangrijk het is dat mensen van het gas af gaan. Hiermee kunnen veel
meer mensen profiteren van lagere energieprijzen.

Wanneer we als gemeente het vertrouwen van onze inwoners willen behouden en ze
bestaanszekerheid willen bieden dan moeten we keuzes maken waarbij we opkomen voor
onze mensen en levens verbeteren. Daarom wil ik tot slot aandacht vragen voor de
Molenwijk. Het college is namelijk van plan om pas in 2030 aan de slag te gaan met de
nieuwbouw voor het wijkgebouw. Pas over 8 jaar! Dit zou juist een wijk moeten zijn waarin
we investeren. Onacceptabel en daarom willen we dan ook vandaag een uitspraak van de
gemeenteraad dat dit eerder gebeurt.  Willen we als politiek vertrouwen terugwinnen dan
moeten we keuzes maken die laten zien dat we achter onze mensen staan. Keuzes die
mensen meer zekerheid bieden.

Deze speech hield Matthijs in de gemeenteraad tijdens de jaarlijkse bespreking van de begroting van de gemeente Katwijk.